Πάντα πίστευα πως οι Ινδιάνοι, και ιδιαίτερα οι παραδόσεις τους και ο τρόπος ζωής τους είχαν και έχουν ακόμη πολλά να διδάξουν στον πολιτισμένο άνθρωπο της Δύσης.
Και δεν αναφέρομαι ούτε στο σεβασμό που έτρεφαν για τη φύση που τους περιέβαλλε, ούτε για τις γνώσεις τους στα βότανα και τις εναλλακτικές θεραπείες, ούτε στη μουσική και τις λοιπές παραδόσεις τους.
Αυτή τη φορά ήθελα να μιλήσω για την αντιμετώπισή τους απέναντι στους ομοφυλόφιλους.
Τι; Δε σας έρχεται εύκολη στο νου η εικόνα ενός Ινδιάνου ομοφυλόφιλου;
Γιατί; Η ομοφυλοφιλία είναι προνόμιο της σημερινής εποχής; Σαφώς όχι.
Αν σας δυσκολεύει η σύνδεση, τότε δε φταίει τίποτα περισσότερο απο τα στερεότυπα που με τόση μαεστρία έχουν περάσει στο νου των περισσοτέρων απο μας. Χόλυγουντ γαρ...
Σκεφτόμουν λοιπόν, πως λαοί όπως οι Ινδιάνοι, που αντιμετώπιζαν με τόσο σεβασμό τη Φύση γενικότερα, δε θα ήταν δυνατό να μην έχουν κάποια "ξεχωριστή" αντιμετώπιση και για τους ομοφυλόφιλους.
Και ήμουν σίγουρη πως η αντιμετώπισή τους θα απείχε παρασάγγας απο την αντιμετώπιση του μοντέρνου, προχωρημένου και κυρίως πολιτισμένου δυτικού κόσμου μας.
Δεν έπεσα έξω.
Λίγο ψάξιμο στο δίκτυο, κι έπεσα πάνω στους Two Spirit.
Ακολουθεί ελεύθερη μετάφραση πληροφοριών που "ψάρεψα" στο δίκτυο:
Ο όρος Two Spirit (Δύο Πνεύματα) χρησιμοποιήθηκε απ’ τις περισσότερες αν όχι όλες τις φυλές των αυτοχθόνων Ινδιάνων της Αμερικής ως αντίστοιχο των σημερινών λέξεων: γκέι, λεσβία, μπαϊσέξουαλ, ερμαφρόδιτος.
Για τους Ινδιάνους, ο όρος Δύο Πνεύματα σήμαινε ένα αρσενικό κι ένα θηλυκό πνεύμα που συνυπήρχαν σε ένα σώμα.
Το πρώτο βήμα προς τη ζωή κάποιου ως Two Spirit γινόταν συνήθως στη διάρκεια της παιδικής ηλικίας.
Οι Papago είχαν ένα τελετουργικό που βοηθούσε την έγκαιρη ένταξη του ατόμου σ’ αυτή την κατηγορία: Αν οι γονείς παρατηρούσαν πως ο γιος τους δεν ενδιαφερόταν για τα αγορίστικα παιχνίδια ή για τις αντρικές ασχολίες, έκαναν μια τελετή για να προσδιορίσουν πώς θα έπρεπε να μεγαλώσουν το παιδί τους.
Έφτιαχναν έναν κύκλο με θάμνους και ξερόκλαδα και τοποθετούσαν στο κέντρο του ένα τόξο κι ένα γυναικείο καλάθι. Έλεγαν στο παιδί να μπει στον κύκλο και να φέρει κάτι απ’ τα δυο έξω, και καθώς εκείνο έμπαινε έβαζαν φωτιά στα ξερόκλαδα. Περίμεναν να δουν τι θα έπαιρνε το παιδί μαζί του καθώς έβγαινε τρέχοντας απ’ τον κύκλο, κι αν διάλεγε το γυναικείο καλάθι, τότε οι γονείς αποδεχόντουσαν πως το παιδί τους ήταν Two Spirit και το μεγάλωναν ανάλογα.
Οι Mohave πάλι, είχαν κάποιο ανάλογο τελετουργικό που γινόταν όταν το παιδί βρισκόταν ανάμεσα στα εννιά και τα δώδεκά του χρόνια. Η φύση του τελετουργικού αυτού ήταν διαφορετική, αλλά η κεντρική ιδέα ήταν η ίδια: Να επιτραπεί στη φύση του παιδιού να επικρατήσει.
Ετοίμαζαν έναν κύκλο με τραγούδια κρυφά απ’ το παιδί, όπου συμμετείχε ολόκληρη η κοινότητα καθώς και μακρινοί φίλοι και συγγενείς. Την ημέρα της τελετής όλοι συγκεντρώνονταν σε κύκλο και τοποθετούσαν το παιδί στη μέση του κύκλου. Αν το παιδί παρέμενε στον κύκλο, ο τραγουδιστής, κρυμμένος μέσα στο πλήθος, άρχιζε να τραγουδά τα τελετουργικά τραγούδια και το αγόρι, αν ήταν προορισμένο να ακολουθήσει τον δρόμο του Two Spirit, θα άρχιζε να χορεύει κατά το γυναικείο τρόπο. «Δε θα μπορούσε να κάνει αλλιώς», λένε οι Mohave. Έπειτα από το τέταρτο τραγούδι το παιδί ανακηρυσσόταν ως Two Spirit και ανατρεφόταν με τον ανάλογο τρόπο.Ποιος ήταν αυτός ο τρόπος;
Μάθαιναν στο νεαρό παιδί τις δουλειές που έκανε μια γυναίκα, καθώς και αυτές που αντιστοιχούσαν σ’ έναν άντρα. Επίσης, το αγόρι περνούσε χρόνο κοντά στους θεραπευτές, οι οποίοι ήταν συνήθως Two Spirit κι οι ίδιοι.
Το σημαντικότερο απ’ όλα, ήταν πως το παιδί περνούσε την παιδική του ηλικία μέσα στην κατανόηση και την αποδοχή, και δεν το απομόνωναν επειδή ήταν διαφορετικό.
Ο Joseph Quinones, εξάδελφος ενός νεαρού Yaqui Two Spirit, διηγείται τα ακόλουθα:
«Μια φορά, όταν είμασταν παιδιά, τον κοροϊδεύαμε που δεν έμοιαζε με όλα τα άλλα αγόρια, όμως η Μεγάλη Θεία μου, η οποία ήταν η Αρχηγός της Φυλής, μας μάλωσε πολύ άσχημα. Μας είπε πως αυτό ήταν μέρος του χαρακτήρα του και πως θα έπρεπε να τον σεβόμαστε».
Όλες οι φυλές αποδέχονταν την ύπαρξη ανθρώπων Two Spirit και η καθεμιά είχε ένα όνομα γι’ αυτούς.
Στους Din?h (Navaho) ήταν οι N?dleeh? (κάποιος που έχει μεταμορφωθεί).
Στους Lakota (Sioux) ήταν οι Winkte.
Στους Mohave ήταν οι Alyha.
Στους Zuni λεγόντουσαν Ihamana.
Στους Omaha ήταν οι Mexoga.
Στους Aleut και τους Kodiak ήταν οι Achnucek.
Στους Zapotec οι Ira’ muxe.
Στους Cheyenne ήταν οι Man eh.
Όλες αυτές οι διαφορετικές ονομασίες αποδεικνύουν πόσο εξοικειωμένοι ήταν οι Ινδιάνοι με τους ομοφυλόφιλους.
Οι Two Spirit, σύμφωνα με τις πηγές, είχαν ιερό ρόλο.
Ο Terry Calling Eagle, που ανήκει στη φυλή των Λακότα, αφηγείται:
«Οι Winktes πρέπει να έχουν γεννηθεί έτσι. Ο κόσμος καταλαβαίνει από πολύ νωρίς πως κάποιος πρόκειται να γίνει Winkte. Γύρω στην ηλικία των δώδεκα οι γονείς πηγαίνουν το παιδί σε μια τελετή για να επικοινωνήσει με νεκρούς προγόνους Winkte οι οποίοι κατέχουν δυνάμεις ώστε να εξακριβωθεί πως δεν πρόκειται για μια περαστική φάση, αλλά για κάτι μόνιμο που θα διαρκέσει σε όλη τη ζωή του παιδιού. Αν εμφανιστεί το κατάλληλο όραμα, και γίνει εφικτή η επικοινωνία με το πνεύμα κάποιου προγόνου Winkte τότε όλοι δέχονται το παιδί ως Winkte».
Στην καθημερινή ζωή ένας άντρας Two Spirit συνήθως φορά γυναικεία ρούχα και κάνει γυναικείες δουλειές, ενώ γίνεται δεκτός ως «μια από τις γυναίκες».
Μπορεί επίσης να πάρει για σύζυγό του κάποιον άντρα από τη φυλή ή να έχει ερωτικές σχέσεις με περισσότερους, ή και τα δυο μαζί. Γενικά οι άντρες Two Spirit δεν αναμένεται να έχουν σχέσεις με γυναίκες, αν και κανείς από τους παραπάνω κανόνες δεν τηρούταν απαρεγκλίτως.
Η Claire R. Farrer, μια ανθρωπολόγος που ασχολήθηκε εκτεταμένα με τους ιθαγενείς Ινδιάνους αναφέρει για την κατάσταση που επικρατεί στους Απάτσι Mescalero:
"Οι ομοφυλόφιλοι ενήλικοι άνδρες στους Mescalero θεωρούνται συνήθως άνθρωποι δύναμης. Επειδή διαθέτουν τόσο τις αρσενικές όσο και τις θηλυκές ιδιότητες πιστεύεται πως μπορούν να «δουν» τόσο με τα μάτια ενός τέλειου άντρα όσο και με τα μάτια μιας τέλειας γυναίκας. Συχνά γίνονται θεραπευτές ή διάμεσα ή ερμηνευτές ονείρων ή τραγουδιστές και γενικώς άτομα των οποίων η ζωή είναι αφιερωμένη στο καλό της φυλής. Αν τυχόν φερθούν περίεργα ή παράξενα, οι υπόλοιποι θεωρούν πως έχουν το δικαίωμα και τη δύναμη να το κάνουν αυτό και γι’ αυτό κανείς δεν τους ζητά το λόγο".
Πέρα από τις πνευματικές τους ικανότητες, οι ικανότητές τους για εργασία επίσης τους τοποθετούσαν σε υψηλή θέση στη φυλή. Παρόλο που ένας άντρας Two Spirit συνήθως αναλαμβάνει καθήκοντα γυναίκας, δεν παύει να έχει τη δύναμη ενός άντρα, κι έτσι η παραγωγικότητά του είναι ανώτερη από των περισσότερων γυναικών. Επιπλέον, η καλή τους επικοινωνία με τα παιδιά και η δυνατότητά τους να τα διδάσκουν, η γεναιόδωρη φύση τους και οι ξεχωριστές τους πνευματικές και καλλιτεχνικές ικανότητες αποτελούσαν αρετές που τους έκαναν να θεωρούνται ανεκτίμητοι ως σύζυγοι.
Στους νεότερους χρόνους, όλη αυτή η αποδοχή της διαφορετικότητας υποσκάφτηκε από τη σχολική εκπαίδευση, την επιρροή των χριστιανών ιεραποστόλων και την τηλεόραση που πήρε τη θέση της πνευματικότητας της Φυλής με αποτέλεσμα τα άτομα που είναι Two Spirit να αντιμετωπίζονται με όλο και μεγαλύτερη καχυποψία από τα λιγότερο παραδοσιακά μέλη των φυλών.
Ο Robert Stoller παρατηρεί την "…απώλεια των τελετουργικών αποδοχών για τέτοια άτομα. Δεν υπάρχει πια χώρος για έναν τέτοιο ρόλο –ή ακόμα περισσότερο για μια τέτοια ταυτότητα– ενός αρσενικού-θηλυκού, του οποίου τα όρια είναι καθορισμένα μέσα από έθιμα, κανόνες και υποχρεώσεις. Οι περισσότερες Φυλές έχουν πια ξεχάσει κι οι ρόλοι αυτοί έχουν χαθεί".
Παρόλα αυτά, σήμερα πολλοί ιθαγενείς Ινδιάνοι Two Spirit επανέρχονται ξανά στην ενεργό δράση κι επιστρέφουν στις πολιτιστικές και πνευματικές τους ρίζες, στο εσωτερικό τους κάλεσμα.
Όπως λεει ο Michael Red Earth: «Σήμερα είναι εύκολο να μπερδευτεί κανείς με όρους όπως γκέι, στρέιτ, μπάι, Winkte. Εγώ πάντως, μόλις συνειδητοποίησα πως η οικογένειά μου με αποδεχόταν και μου φερόταν με σεβασμό, και πως ο σεβασμός αυτός οφειλόταν στην κληρονομιά της Ινδιάνικης παράδοσής μας, βρήκα το κουράγιο να μιλήσω ανοιχτά για τον εαυτό μου στους άλλους και να αναλάβω τις ευθύνες μου ως άτομο Two Spirit».
Τέλος κλείνοντας, θα αναφέρω τα λόγια του Joe Medicine Crow ενός συντηρητικού Ινδιάνου Crow:
«Εμείς δεν χαραμίζουμε τους ανθρώπους όπως κάνει η κοινωνία των λευκών. Ο κάθε άνθρωπος έχει το χάρισμά του».
Πηγές: Εδώ και εδώ. Είμαι σίγουρη πως αν ψάξετε λίγο περισσότερο θα βρείτε κι άλλες...
Πολύ θα ήθελα να δω τι έχουν να μας πουν, να σχολιάσουν και να καυτηριάσουν οι σχολικοί σύμβουλοι, το παπαδαριό, οι παιδοψυχολόγοι, η πολιτεία, τα μοντέρνα "νιάτα" του σήμερα που στα τρυφερά δεκαοχτώ τους χρόνια "φρικιάζουν" με την ιδέα του γάμου των ομοφυλοφίλων, καθώς και τα λοιπά εκλεκτά μέλη της προχωρημένης, ανεκτικής, και σαφώς μή-ρατσιστικής κοινωνίας μας.
Αλλά ξέχασα.... Οι Ινδιάνοι ήταν "άγριοι" και "απολίτιστοι". Μην το ξεχνάμε αυτό...
Άλλωστε, τι μαλακίες κάθομαι και γράφω στη μία τα μεσάνυχτα η γυναίκα... Εδώ ο κόσμος βουίζει με το "ολοζώντανο" σκήνωμα του ιερομονάχου Βησσαρίωνα κι εγώ ασχολούμαι με το πώς κατέτασσαν και ενσωμάτωναν στη φυλή τους τους γκέι οι Ινδιάνοι.
Πώς; Δε σας φάνηκε και τόσο ανέπαφο και ολοζώντανο το σκήνωμα;
Ορίστε; Κάπως σαν μούμια σας έφερνε, και μάλιστα σε χειρότερη κατάσταση απο κείνη των φαραώ της Αιγύπτου;
Α, ρε κυρία Λουκά και Χριστόδουλος που σας χρειάζεται.... Φωτιά και μπουρλότοοοο.
